Thị trường xe máy bão hòa, xe ga triệt tiêu xe số

Thị trường xe máy Việt Nam đang cho thấy sự bão hòa và sẽ rất khó khăn để quy mô có thể tăng trưởng trong thời gian sắp tới bất chấp đã có sự tăng trưởng trong năm vừa qua. Đây cũng là vấn đề chung khiến cho các hãng xe lớn gặp khá nhiều khó khăn khi sẽ phải cạnh tranh nhiều hơn và phải có chiến lược cạnh tranh đúng đắn để có thể tăng mức doanh số. Trong bối cảnh này, việc phát triển các mẫu xe ga sẽ là hướng đi đúng đắn khi các mẫu xe số dần ít được ưa chuộng hơn.

Cách đây gần 20 năm, khái niệm xe tay ga (scooter) tại Việt Nam vẫn còn “mông lung như một trò đùa”. Còn nhớ vào những năm đầu thế kỷ 21, thị trường xe Việt bắt đầu biết đến khái niệm xe tay ga qua những cái tên mà chỉ nhà giàu mới dám “gọi” như Honda Spacy, Honda @150, Honda Dylan/PS hay Suzuki Avenis, Yamaha Majesty… 

Thời điểm đó, xe số mới bắt đầu bùng nổ, đàn ông đi xe số và phụ nữ cũng đi xe số. Xe ga có giá rất cao, giá trị không thua một chiếc 4 bánh bây giờ là bao nên không phải ai cũng có thể sở hữu. Xe ga tầm trung ở thời điểm này cũng có một vài mẫu, điển hình là Yamaha Nouvo nhưng giá bán vẫn còn cao so với thu nhập của đại đa số người Việt cũng như không thích hợp với nữ giới, đối tượng mua xe ga nhiều nhất. 

Thị trường xe ga chỉ thực sự bùng bổ sau năm 2010 khi nhiều mẫu xe ga đa dạng hơn xuất hiện phù hợp với túi tiền và thị hiếu của người tiêu dùng. Lúc này xu hướng xe ga đã có sự chuyển dịch từ dành cho nam sang cho nữ, nhất là sau sự thành công của Honda Lead khi ra mắt vào năm 2008. Trong đó, Honda có SH Mode/Lead/Vision, Yamha với Grande/Acruzo/Janus/Nozza, Piaggio lại có Liberty/Fly/Zip hay Vespa LX/Sprint/Primavera… 

Sự đa dạng về mẫu mã cộng với thị hiếu và thu nhập của người dân ngày gia tăng theo thời gian, xe ga trở thành một đế chế mới chiếm ngang ngửa thị phần với xe số, thậm chí nhỉnh hơn bất chấp giá bán trung bình gấp đôi. Lợi thế thu hút người dùng mới của xe ga nằm ở thiết kế thời trang, cốp rộng, dễ lái không cần quan tâm tới cấp số… Giờ đây, nó không chỉ thu hút người dùng xe số “lên đời” mà còn cả những người lần đầu mua xe như sinh viên, mới đi làm. 

Xu hướng mua xe ga dù được bùng nổ cả một thập chỉ nhưng cho tới nay nó vẫn chưa hết hot, bằng chứng là hầu hết các nhà sản xuất xe máy Việt đều đang tập trung vào phân khúc này. Trong vài năm trở lại đây có nhiều mẫu xe ga mới tham gia thị trường nhưng xe số thì gần như vắng bóng. Tất nhiên, mỗi năm Honda hay Yamaha vẫn đều đều nâng cấp phiên bản mới nhưng chủ yếu là thay tem, thêm màu mới và… tăng giá mà gần như không có thay đổi nào về mặt kỹ thuật hay thiết kế. 

Sức hút của thị trường xe ga còn thể hiện ở giá bán…đại lý. Trong khi nhiều mẫu xe số bán bằng hoặc thấp hơn giá niêm yết thì phần lớn xe ga trên thị trường được bán cao hơn giá đề xuất, trừ một vài thương hiệu ế ẩm. Nhận định về thị trường xe, đại diện Piaggio cũng từng chia sẻ giá người tiêu dùng luôn có xu hướng nâng cấp xe theo chu kỳ từ xe số lên xe ga, xe ga trung cấp lên xe cao cấp. Đại diện Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) cũng từng cho biết, xe ga sẽ tăng trưởng mạnh không chỉ ở thành thị mà cả nông thôn. 

Nhìn chung, khi những chiếc xe số hiện tại “hết thời” những mẫu xe ga với khả năng tùy biến thiết kế cao sẽ vươn lên thay thế, chiếm phần lớn thị phần chung là hoàn toàn khả thi. Nó mở ra xu hướng phát triển mới cho các hãng xe trong bối cảnh thị trường đang bão hòa. Lúc này miếng bánh thị trường không tăng nhưng các nhà sản xuất vẫn có thể tăng trưởng về mặt quy mô khi mảng xe số teo nhỏ dần, bỏ lại khoảng trống lớn như một cơ hội mới, đầy tiềm năng.